Zlewnią określamy cały obszar, z którego wody spływają do określonego punktu – np. do rzeki czy jeziora. Zlewnia jest podstawowym, naturalnym obszarem dla bilansu wodnego. Pojęcie zlewni dotyczy zarówno wód powierzchniowych, jak i również wód podziemnych. Te drugie czasami charakteryzują się odmiennym spływem, więc stosowany jest podział na dwa typy zlewni:
– zlewnia hydrogeologiczna – dotycząca spływu podziemnego
– zlewnia topograficzna – dotycząca spływu powierzchniowego
Zlewnia jest najważniejszym odnośnikiem przy sporządzaniu hydrologicznego bilansu wodnego danego obszaru. Zlewnię charakteryzuje wiele pojęć. Jednym z podstawowych jest dział wodny, który stanowi granicę między zlewniami, a więc wyznacza tereny, z których spływ wody następuje do oddzielnych odbiorników. Działy wodne dzielą się na kilka typów. Dział kontynentalny oddziela zlewiska mórz, dział wodny rzędu I rozdziela zlewnie rzek I rzędu, a więc takich, które uchodzą do morza. Dział II rzędu rozdziela dorzecza rzek II rzędu – takich, które dopływają do rzek I rzędu. Analogicznie działać będzie dział wodny rzędu III – oddziela on zlewnie rzek III rzędu, czyli takich, które dopływają do rzek rzędu II. Wyróżnia się również dział topograficzny. Dotyczy on spływu powierzchniowego i biegnie prostopadle do poziomic, wzdłuż grzbietów wzniesień. Dział podziemny to granice zlewni hydrogeologicznych i wyznaczany jest przez uformowanie zwierciadła wód. Pozostałe parametry zlewni dotyczą jej wymiarów i kształtu, a także rzeźby. Z najważniejszych wymienić można:
| Długość zlewni | L [km] | Najdłuższy odcinek w prostej linii między ujściem i punktem, który jest najbardziej oddalony na dziale wodnym |
| Średnia szerokość zlewni | B [km] | Stosunek powierzchni zlewni do jej długości maksymalnej |
| Długość maksymalna | Lmaks [km] | Długość doliny rzeki głównej od ujścia do punktu na dziale wodnym w przedłużeniu odcinka źródłowego |
| Obwód zlewni | P [km] | Długość działu wodnego, którą określa się na podstawie mapy topograficznej |
| Powierzchnia zlewni | A [km2] | Powierzchnia ograniczona topograficznym działem wodnym |
| Wskaźnik kolistości zlewni | Ck | stosunek pola powierzchni zlewni do pola koła o tym samym obwodzie co obwód zlewni |
| Wskaźnik wydłużenia zlewni | Cw | iloraz średnicy koła o polu równym polu powierzchni zlewni do jej Lmax |
| Wysokość maksymalna zlewni | Hmax [m n.p.m.] | Najwyższa rzędna terenu na obszarze zlewni |
| Wysokość minimalna zlewni | Hmin [m n.p.m.] | Minimalna rzędna terenu na obszarze zlewni |
| Deniwelacja terenu | ∆H [m] | Różnica między wysokością minimalną a maksymalną zlewni |
Poza powyższymi parametrami zlewnię opisać można również za pomocą warunków hydrograficznych na obszarze zlewni. Do takich parametrów zaliczymy: długość rzeki, wskaźnik rozwinięcia rzeki, krętość rzeki, a także spadek wyrównany. Istotna będzie również obecność obszarów leśnych, kamienistych nieużytków, roślinności różnego rodzaju. Cechy te mają bardzo duży wpływ na zdolność retencyjną zlewni, czyli inaczej mówiąc – na zdolność zatrzymywania wody opadowej.
