<< Powrót do oksydiapedii

zlewnia

Zlewnią określamy cały obszar, z którego wody spływają do określonego punktu – np. do rzeki czy jeziora. Zlewnia jest podstawowym, naturalnym obszarem dla bilansu wodnego. Pojęcie zlewni dotyczy zarówno wód powierzchniowych, jak również wód podziemnych. Te drugie czasami charakteryzują się odmiennym spływem, więc stosowany jest podział na dwa typy zlewni:

–   zlewnia hydrogeologiczna – dotycząca spływu podziemnego

–   zlewnia topograficzna – dotycząca spływu powierzchniowego

Zlewnia jest najważniejszym odnośnikiem przy sporządzaniu hydrologicznego bilansu wodnego danego obszaru. Zlewnię charakteryzuje wiele pojęć. Jednym z podstawowych jest dział wodny, który stanowi granicę między zlewniami, a więc wyznacza tereny z których spływ wody następuje do oddzielnych odbiorników. Działy wodne dzielą się na kilka typów. Dział kontynentalny oddziela zlewiska mórz, dział wodny rzędu I rozdziela zlewnie rzek I rzędu, a więc takich, które uchodzą do morza. Dział II rzędu rozdziela dorzecza rzek II rzędu – takich, które dopływają do rzek I rzędu. Analogicznie działać będzie dział wodny rzędu III – oddziela on zlewnie rzek III rzędu, czyli takich, które dopływają do rzek rzędu II. Wyróżnia się również dział topograficzny. Dotyczy on spływu powierzchniowego i biegnie prostopadle do poziomic, wzdłuż grzbietów wzniesień. Dział podziemny to granice zlewni hydrogeologicznych i wyznaczany jest przez uformowanie zwierciadła wód. Pozostałe parametry zlewni dotyczą jej wymiarów i kształtu, a także rzeźby. Z najważniejszych wymienić można:

Długość zlewni L [km] Najdłuższy odcinek w prostej linii między ujściem i punktem, który jest najbardziej oddalony na dziale wodnym
Średnia szerokość zlewni B [km] Stosunek powierzchni zlewni do jej długości maksymalnej
Długość maksymalna Lmaks [km] Długość doliny rzeki głównej od ujścia do punktu na dziale wodnym w przedłużeniu odcinka źródłowego
Obwód zlewni P [km] Długość działu wodnego, którą określa się na podstawie mapy topograficznej
Powierzchnia zlewni A [km2] Powierzchnia ograniczona topograficznym działem wodnym
Wskaźnik kolistości zlewni Ck stosunek pola powierzchni zlewni do pola koła o tym samym obwodzie co obwód zlewni
Wskaźnik wydłużenia zlewni Cw iloraz średnicy koła o polu równym polu powierzchni zlewni do jej Lmax
Wysokość maksymalna zlewni Hmax [m n.p.m.] Najwyższa rzędna terenu na obszarze zlewni
Wysokość minimalna zlewni Hmin [m n.p.m.] Minimalna rzędna terenu na obszarze zlewni
Deniwelacja terenu ∆H [m] Różnica między wysokością minimalną a maksymalną zlewni

Poza powyższymi parametrami, zlewnię opisać można również za pomocą warunków hydrograficznych na obszarze zlewni. Do takich parametrów zaliczymy: długość rzeki, wskaźnik rozwinięcia rzeki, krętość rzeki, a także spadek wyrównany. Istotna będzie również obecność obszarów leśnych, kamienistych nieużytków, roślinności różnego rodzaju. Cechy te mają bardzo duży wpływ na zdolność retencyjną zlewni, czyli inaczej mówiąc – na zdolność zatrzymywania wody opadowej.

Produkty



Pokrewne hasła

Sieć kanalizacyjna

[:pl]Kanalizacja to jeden z podstawowych systemów ...

Określanie wielkości spływu

[:pl]Każdy deszcz charakteryzuje się: -        ...
Zobacz całość